Dyskutując o treściach zamieszczanych w sieci lub aktywności internautów, często podkreśla się, że prawdopodobną przyczyną danego zjawiska jest anonimowość, którą zapewnia sieć. Do pewnego stopnia jest to oczywiście prawda, gdyż udzielając się na forum czy tworząc bloga, nasza tożsamość nie jest weryfikowana przez pozostałych użytkowników sieci. Podobnie my, wchodząc na daną stronę internetową nie zawsze zastanawiamy się czy trafiliśmy dokładnie w to miejsce w które chcieliśmy. Tymczasem anonimowość w sieci jest zjawiskiem mocno pozornym, gdyż sieć jest monitorowana 24 godziny na dobę 7 dni w tygodniu. Nasze IP zawsze jest wysyłane wraz z naszą aktywnością, wobec czego odtworzenie dokładnego ruchu w sieci jest niezwykle precyzyjne, lecz nie przez wszystkich.
Co to jest IP i do czego służy?
Rozwinięcie skrótu IP brzmi Internet Protocol. Szczegóły są bardzo interesujące dla osób chcących poznać działanie komputerów i sieci w najdrobniejszych szczegółach, natomiast przeciętnemu użytkownikowi w zupełności wystarczy wiedzieć, że jest to protokół komunikacyjny używany do nawiązania łączności pomiędzy dwoma urządzeniami. Składa się ze zbioru ścisłych reguł oraz procedur, które kierują internetowym ruchem.
Natomiast numer IP jest czymś w rodzaju numeru PESEL danego połączenia lub sieci. Jest to istotne rozróżnienie, gdyż IP nie identyfikuje jednoznacznie danego urządzenia. W zależności od tego, kto jest naszym dostawcą internetu, numer IP może się zmieniać. Przykładowo, pisząc z uczelnianej biblioteki, to samo IP pojawi się niezależnie od użytego komputera. Wciąż jednak identyfikacja danej maszyny jest możliwa, jeżeli sieć jest odporna na IP spoofing. Czym jest IP spoofing to temat na osobny, bardzo obszerny artykuł. Wystarczy zapamiętać, że namierzenie i ustalenie tożsamości użytkowników sieci jest zdecydowanie łatwiejsze niż przyjęło się uważać.
Jak namierzyć numer IP komputera?
Jeżeli chcemy sprawdzić IP naszego komputera to wystarczy odpalić wiersz poleceń oraz wpisać komendę „ipconfig” (pod Linuxem może działać komenda /sbin/ifconfig).
Nas jednak zapewne znacznie częściej będzie interesowało czy nasze IP może zostać zidentyfikowane podczas standardowej aktywności w sieci przez innych internautów. W takich warunkach nie jest możliwe namierzenie IP.
W przypadku otrzymania maila, możemy we właściwościach listu podejrzeć adres IP komputera z którego wiadomość została wysłana. Nie na wiele jednak ta wiedza nam się przyda. Jego znajomość pozwala na bardzo ogólną identyfikację połączenia: zazwyczaj określimy miasto z którego nastąpiło połączenie, lecz nie daje to żadnej gwarancji, że namierzane urządzenie znajduje się choćby w przybliżonej lokalizacji.
Natomiast szczegółowe dane bez trudu mogą uzyskać służby, jak choćby policja (po uzyskaniu zgody).
Czy da się ukryć IP?
Jeżeli chcemy czuć się anonimowi możemy pokusić się o zainstalowanie VPN, czyli virtual private network. Jest to oprogramowanie pozwalające korzystać z usługi VPN. W przypadku łączenia się z siecią przez VPN, wszystkie informacje, które wysyłamy do sieci, najpierw trafiają na serwery usługodawcy VPN, który stanowi rodzaj filtra i „fasady” naszego połączenia. Ktokolwiek będzie chciał zweryfikować nasze IP, uzyska informacje na temat serwera VPN z którego usług korzystamy. Pozwala to na większe bezpieczeństwo korzystania z sieci. Proste namierzanie IP komputera w takiej sytuacji nie jest możliwe.